- මිල්ටන් පැට්‍රික් හා ක්ලැරන්ස් -" මිල්ටන්ගේ ගීතවලට පැට්‍රික් දෙනිපිටියගේ හා ක්ලැරන්ස් ගේ බටහිර සංගීතයේ භාවිතාව "

එකළ ඔහු ලා සිලනියන්ස් කණ්ඩායමේ නියාමක ගායකයාය.තනි ගායකයෙකු ලෙස ඔහු කළ එළි බහින්නේ 1969 වසරේය.ඒ කරුණාරත්න අබේසේකරයන් ලියා මොහොමඩ් සාලි සංගීතවත් කළ "ඔරුවක පාවෙන" ගීතය ගායනා කරමිනි.ඔහු මිල්ටන් මල්ලවාරච්චිය.

වතාවක් ජිප්සීස් සුනිලුන් ප්‍රසංගයකදී පැවසුවේ මිල්ටන් ගීත ගායනා කරන විට වේදිකාව අද්දර සිටි තරුණියන් සිහිසුන්ව වැටුන බවය.එය දුටු තමාද එකළ රැල්ලට යමින් විරහ ගීත කීපයක් නිර්මාණය කළ බවත් නමුත් මිල්ටන්ගේ ගීත තරම් ඒවා හිට් නොවුන බවත්ය."ඔබ දුටු ඒ මුල්දිනේ" එවන් ගීයකි.

මිල්ටන් තරම් විරහව ගැන ගැයූ ගායකයෙක් ලංකාවේ තවත් නැත.ඔහුගේ ගීවලින් විරහව සෑහෙන මාකට් විය.ඔහු විරහවේ අයිකනයකි.ඊටම සැදී පැහැදී උල්පත්වලින් වතුර ගලන්නා සේ සිය පන්හිඳ විරහව වෙනුවෙන් මෙහෙය වූ ගේය පද රචකයන්ද එකළ සිටියහ.කරුණාරත්න අබේසේකර,ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්,කේ.ඩී.කේ ධර්මවර්ධන,අජන්තා රණසිංහ ඉන් කීපයකි.ඔහුගේ ගී වැඩිමනක් සංගීතවත් කල අය අතර වික්ටර් රත්නායක,පැට්‍රික් දෙනිපිටිය හා ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන වෙති.

මෙයින් පැට්‍රික් දෙනිපිටිය සහ ක්ලැරන්ස් සංගීතය සැපයූ බොහෝ ගීත බටහිර සංගීතයට බරය.

කෙසේ කියන්නද,මට මෙන් ඔහුටද ,අවසර නැත මට,තනිවී සිටින්නයි,එදා රෑ,සිහිනෙන් ඔබ මට වැනි ගීවල සංගීතය ක්ලැරන්ස්ගෙනි.මේ ගීතවල සංඝාත (Chords) බොහෝ සරලය.බොහොමයක් ඒවා අදාළ ගීතය වාදනය වන ස්වර පරාසයේ(Pitch ) ඇති මූලිකම සංඝාතයන්ය. (Three Changes) අතිරේක සංඝාතයන් ( Added Chords) වෙතොත් D7th , A7th වැනි Seventh වර්ගයට අයත් සංඝාතයන්ය.Augmented ,Diminished ,Sustain වැනි සංඝාත බොහෝ විරලය.නමුත් සංගීතය බෙහෙවින් අලංකාරය.තනුද ඒ වාගේම මධුර මනෝහරය.රිදම් ගිටාරය වයන ආකාරයටම බේස් ගිටාරය වයන්නේ නැත.අදාළ සංගීත භාණ්ඩ වාදනයට ඇත්තේ එකිනෙකට වෙනස් ප්‍රස්තාර සටහන්ය.(Notation)හොඳින් කන් යොමා ඇසුවොත් එය වඩා පැහැදිලි වේ.

එහි බටහිර ඔකේස්ට්‍රාවකට අනන්‍ය වූ ලක්ෂණ ඇතැයි කිව හැක.ගීතයේ හැගීම් බොහෝ තීව්‍ර වන අවස්ථාවන්වලදී සංගීත ඛණ්ඩ යොදා ඇති ආකාරය විස්මය දනවයි.
උදාහරණයක් විදියට "සිහිනෙන් ඔබ මට" ගීතයේ තනියට ළඟ ඉන්නම්..නැතිනම් තනි වෙන්නම්..යන කොටසේදී ට්‍රම්පට්( Trumpet),ට්‍රොම්බූන් (Trombune) වැනි සංගීත භාණ්ඩ යොදා ඒ හැඟීම තවත් තීව්‍ර කර ඇත.කෙසේ කියන්නද කියන ගීතයේ බේස් (Bass) ගිටාර් කොටස පමණක් වෙනම අවධානය යොමු කර අසා බලන්න.එය සුවිශේෂීය.

පැට්‍රික් දෙනිපිටියගේ සංගීත භාවිතාවටද බටහිර බොහෝ දේ ඇතුළත්ය.නමුත් එය මිල්ටන්ට ගැලපෙන ආකරයෙන් කිරිමට ඔහු වග බලාගෙන ඇත.

"මා හා එදා ප්‍රිය සාදයේ" යන ගීතයේ තාලය (Beat) බටහිර ආලිංගන (Ballroom ) නැටුම්වලදී යොදාගැනෙන Jive නම් තාලයට සමානය.මෙය 1930 දී පමණ ඇෆ්‍රිකන් ඇමෙරිකානු හඳුන්වා දීමකි.එල්විස් ප්‍රෙස්ලි ගයන Julie නම් ගීතයේ තාලයද මෙවැනිමය.ගීතයෙන් කියවෙන්නේ ප්‍රිය සාදයක නැටුමකදී හමුවූ තරුණියක් ගැනය.නැටුමකට ගැලපෙනම තාලයක් දෙනිපිටියයන් විසින් මෙහිදී යොදාගැනීමෙන්ම එකළ 70, 80 දශකයන්වල්දී මෙරට සංගීතය තිබුණේ කොතැනදීද යන්න සනාත කෙරේ.තවද මෙයට ආරම්භක සංගීත කණ්ඩයේදීම සැක්සෆෝනය භාවිතා කිරීමෙන් ගීතයට ජෑස් සංගීතයේ (Jazz Colour )වර්ණය ආලේප කර ඇත.සැක්සසෝනය ජෑස් සංගීතයේ බහුලව භාවිතාවන සංගීත භාණ්ඩයකි.(Brass Instrument ) එය විරහව,ශෝකය,ආලිංගනය,රෝමාන්තික බව,ලිංඟිකත්වය වැනි ඕනෑම හැඟීමක් උද්දීපනය වන අයුරින් යොදාගත හැකි සංගීත භාණ්ඩයකි.

මේ දෙදෙනාම මිල්ටන් මල්ලවාරච්චිගේ ගිතවලට සංගීතය සැපයීමේදී ශුෂිර සංගීත භාණ්ඩ (පිඹීමෙන් ශබ්දය උපදවන - Blowing Instrument) බෙහෙවින්ම යොදාගෙන ඇත.
එය ඔවුන් දෙදෙනාගේම මා මෙහිදී දුටු පොදු ලකුණකි.ඉස්සර ස්වාධීන රූපවාහිනියේ මිල්ටන්ගේ ගීත ගායනා පෙන්වන කළ ඒ සඳහා Trumpet ,Trumpet,Saxophone (Small Brass Section)වැනි සංගීත භාණ්ඩ වාදනය කරන කීපපළක්ම සිටියා මට තවමත් මතකය.තවද "මා නිසා ඔබ,සයුරු තෙරේදී," වැනි දෙනිපිටියයන් සංගීතය සැපයූ ගීතවල මේ ලක්ෂ ණ දක්නට ලැබේ.මටනම් අදටත් ඒ සංගීත ඛණ්ඩ අසද්දී ඇඟ කිලිපොලා යන ගතියක් ඇත.අහලම බලන්න.

දෙදෙනාම යොදා ගත හැකි උපරිම සංගීත භාණ්ඩ ප්‍රමාණය යොදාගෙන ඇත.නමුත් එය අච්චාරුවක් කරගෙනද නැත.හරියට අඳාල තැනට ගීතයට ගැලපෙන අයුරින් ශබ්ද රසයට හානියක් නොවන අයුරින් යොදාගෙන ඇත.අඩුත් නැති වැඩිත් නැති සංගීතයකි.අදනම් කරන්නේ අඩුම වියදමකින් වැඩිම කන්දොස්කිරියාවක් දෙන කනකට ගන්න බැරි ගීතයක් නිර්මාණය කිරීමය.!ඒවා සියල්ල බජට්ය.කොස්ට් එක අඩුය.ඉතින් කොහෙද ගුණාත්මක බවක්.?

තවද දෙදෙනාම බේස් ගිටාර් වාදනයටද ප්‍රමුඛත්වයක් ලබා දී ඇත.ඇතැම් බේස් වාදන තනිකරම ගීතය අමතක කර දමා වුවද අසා සිටිය හැකි වාදනයකි.අදනම් කරන්නේ බේස් ගිටාරයක් අනිවාර්යයෙන් වාදනය කිරීමට උවමනා නිසා කරන වාදනයකි.ඒවායේ Finger Techniques නැත.කරන්නේ ඔහේ අදාළ Chord එක අල්ලා සිටීමක් පමණි.1930 දී ඉලෙක්ට්‍රික් බේස් ගිටාරයක් ලොවට හඳුන්වා දුන්නේ ඔය දේ කරන්නට නොව.

හොඳම උදාහරණය ලෙස මට කිව හැක්කේ පැට්‍රික් දෙනිපිටිය සංගීතය සැපයූ "ඉවුරු තලා" ගීතයය.මේ සටහන ලිවීමට ප්‍රස්තූතයක් වූයේද එයමය.ඒ ගීතයේ බේස් ගිටාරය වාදනය අහල බලන්න.එහි වාදකයා කවුදැයි නම් මා දන්නේ නැත.තවමත් සොයමි.හැකිනම් සොයා දන්වන්න.

සැබවින්ම එය විස්මිත වාදනයකි.එය Funk Groove නම් Style එකට වාදනය වන්නකි.මෙම වාදන රටා Jazz හා Funk ගීතවලදී බොහෝ විට වාදනය වන බව මට කීවේ තරුණ දක්ෂ බේස් ගිටාර් වාදකයෙකු වන මා මිත්‍ර ශශික සොයුරාය.ඇත්තටම එවැනි බේස් ගිටාර් වාදනයක් අද තව වෙනතුරු මෙරටින් බිහිවූ කිසිම ගීතයකට යොදාගෙන නොමැති බව නම් මට ඉඳුරාම විශ්වාසය.වෙන කිසිම ගීතයක අසාද නැත.ඉදිරියේදිවත් එහෙම වේවිදැයි ඇත්තේ සැකයකි. Hammond Organ ය මඟින්ද මෙහි සංගීතයට ලබාදෙන්නේ අති අලංකාරයකි.පුදුමය නම් අදින් අවුරුදු විස්සකට තිහකට එහා අදමෙන් දියුණු නොවූ යුගයක මෙවැනි සංගීත නාදරටා යොදාගැනීමය.

මොනතරම් විරහව ගැන ගීත ගැයුවත් මිල්ටන් හොටු පෙරෙන ගායකයෙක් වූයේ නැත.විරහව ද්වේශ සහගතව යොදාගත්තේද නැත.ඔහුට ගී ලියූ ගේය පද රචකයන්ද සංගීතය නිර්මාණය කළ සංගීතවේදීන්ද ඒ සඳහා යොදා ගත්තේ උපේක්ෂාවෙන් විඳ දරාගත් ආකාරයකි.විරහව තවත් කුළුගැන්වීමක් එහි නැත.

නිකමට මෙන්න මේව අහල බලන්න."සිතුවිලි මගේ හසුරා ගත හැක නමා..මට දුක හිතෙන්නේ ඔබ ගැන තමා." (තනිවී සිටින්නයි ගීය) සැක්සෆෝනය මොනතරම් අපූරුවට වාදනය වනවාද.

"වාසනාවන් ඒ සැදෑවක..මා ඇවිත් යනවා."(මා නිසා ඔබ ගීය.ගිටාර් වාදන ඛණ්ඩයෙන් මේ හැඟීම තීව්‍ර කර ඇත.

අද විරහ ගීත ගයන අය කරන්නේ නාහෙන් ඇඬීමකි.හොටු පෙරයි.කඳුළු පෙරයි.වීඩියෝවක් බැලුවද දැනෙන්නේ අප්පිරියාවකි.ද්වේශය වපුරයි.මිල්ටන් මල්ලවාරච්චි කවදාවත් ඒ ලෙවල් එකට බැස්සේ නැත.බටහිර සංගීතය ඔහුගේ ගීවලට ගැලපෙන ආකාරයෙන් සුමියුරු තනු යොදා සංගීතය නිර්මාණය කළ පැට්‍රික් දෙනිපිටිය හා ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධනයන්ද ඔහුට කලේ සාධාරණත්වයකි.මගේ අවංක ප්‍රණාමය.ඔවුන්ගේ නිර්මාණවලින් අපට ගන්න බොහෝ දේ ඇත.ඒවා එතරම් විශිෂ්ට නිර්මාණය.අදටත් සාදයකදී,විනෝද ගමනකදී මේ ගීත අනිවාර්යයෙන් ගායනා කරන ගීත වන්නේ එබැවිනි.අදටත් මේ ගීත ගායනා කරමින් දිවි ගැටගහගන්න හදන බස් එකට නඟින විරිදුකරුවාගෙ සිට හෝටලයේ සංගීත සපයන සංගීත කණ්සායමේ අය දක්වා වන සියලු කලාකරුවන් ඉහත නිර්මාණකරුවන්ට සදහටම ණයගැතිය.මේ නිර්මාණකරුවන් රැකියා බැංකු වැනිය!.කැමැත්තෙන් කිව්වා හෝ නොකිව්වා අදටත් ජනතාව මේ ගීත ගැයීමට ඉල්ලීම් කරයි.හේතුව හොඳ රහක් තිබීමය.

මේ ටික කියවල යම්දෙයක් තේරුම් උනානම් අප රටේ එදා සහ අද සංගීතය තිබුණේ කොහේද යන්න තේරුම් යනු ඇත.වත්මනේ සිදුවන්නේ එය තවත් වළපල්ලටම යාමකි.උඩුගං බලා පිහිනන අයද ඇත.එහෙත් වැල යන අතට මැස්ස ගහන අය වැඩිය.

ඉතින් තව අවුරුදු සීයක් නොව දෙසීයක් ගියත් මේ නිර්මාණ අප්පිරියාවක් නැතුව ඇසිය හැක.එතරම් ඒ නිර්මාණ සඳහටම වලංගුය.

-නිරා-
Nirmal Ranasinghe Bmd
09.04.2016